تحلیل مشارکت مردمی در مدیریت محله های شهری ( مطالعه موردی منطقه 1 محله اوین)

در حال حاضر بسیاری از دست اندرکاران امور شهری بازنگری در شیوه های مدیریت شهری را ضروری می دانند علی رغم پیشینه طولانی شهر نشینی و وجود الگو های سنتی در ایران پیروی از الگوهای متمرکز برنامه ریزی و مدیریتی امکان دخالت و مشارکت شهروندان را در اداره امور شهرها نداده است. یکی از مفاهیمی که امروزه در چار چوب اصول توسعه پایدار (در شهرها) مطرح می شود ، مشارکتی است که در سطح محله ای متبلور می شود در ایران بعد از انقلاب اسلامی ، شکل گیری شورا های محله ای ، تلاشهایی در جهت مردمی کردن مدیریت شهر و محلات شهری برداشته شد لیکن به جهت ساختارهای پنهان اقتصادی – اجتماعی – سیاسی آنطور که باید و شاید مشارکت مردمی ملموس و پدیدار نگشت. با وجود آنکه موانع زیادی جهت ایجاد بستر و زمینه مناسب برای مشارکت وجود دارد لذا بسترهای پنهان برای عکس این قضیه نیز چندان کم نیستند. ایجاد شکاف های طبقاتی – شکاف های اقتصادی و نبود زیر ساخت های لازم در سطح محلات بر همبستگی و انسجام محله ایی غلبه کرده است . از طرفی چنین به نظر می رسد که با بالا رفتن میزان درآمد و بهتر شدن شرایط اقتصادی و رفاه ساکنان تمایل به مشارکت در تمامی ابعاد مشارکت همچون همکاری با شورایاریها در اجرای برخی از فعالیتهای محلی ، شرکت کردن در فعالیتهای گروه های محلی و اظهار نظر و بکارگیری تخصص و مهارت در مواقع نیاز و... نسبتاً کاهش می یابد.در این میان شهر تهران به دلیل دارا بودن ظرفیت های سیاسی ، اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی و کالبدی در میان سایر شهر ها از جایگاه ویژه ای برخوردار است . شورایاری محلات و بخصوص محله اوین با بافت سنتی و جدید در هم آمیخته شده و تجارب متفاوتی را از نظر مشارکت در مقایسه با دیگر مناطق تهران داشته است.به نظر می رسد انسان قرن بیستم تمایل به فرد گرایی داشته و به نتیجه مثبت برقراری ارتباط و روابط عمومی و همسایگی و مشارکت و حتی برطرف کردن مشکلات کمتر توجه داشته و این نکته را باید در عملکرد ضعیف مدیران بالا دستی و عدم تشویق آنان به این امر را جستجو کرد.این پژوهش به بررسی و مطالعه بر روی میزان مشارکت در محله اوین در منطقه یک شهرداری تهران پرداخته که نتایج حاصل از آن نشان داد که شکاف زیادی در مقوله مشارکت در بین مسئولان ، مدیران ، نهادهای محلی و سایر ارگانهای دست بالا وجود دارد که ناشی از تفاوت زیر ساختها، پایگاه اقتصادی ، اجتماعی ، باور های فرهنگی و ویژگیهای جمعیتی ، بی اعتمادی ،بی توجهی به نظرات ساکنین ، تحقق نیافتن خواسته های آنان ، منفعت طلبی و عملکرد ضعیف شورا یاری می باشد . در این تحقیق 100 نمونه پرسشنامه در بین ساکنان به نسبت جمعیت توزیع شد. روش تحقیق پژوهش حاضر، اسنادی و پیمایشی بوده و از ابزار پرسشنامه و مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است. برای تحلیل یافته های پژوهش از نرم افزارspss و طیف مطلوبیت چهار بخشی نانلی و به منظور قضاوت فرضیات از آزمون t تک نمونه استفاده شده است